De afgelopen vijf jaar liepen pogingen daartoe meer dan 10.000 keer spaak, omdat het herkomstland om uiteenlopende redenen weigerde of niet reageerde.

VVD, PVV en CDA eisen dat er snel betere afspraken worden gemaakt om terugkeer af te dwingen. „Daarbij moeten we niet schuwen harde maatregelen te treffen als landen niet willen meewerken”, zegt VVD-Kamerlid Becker.

Uit cijfers die de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) verstrekte aan De Telegraaf blijkt het vaak mis te gaan. Het is voor het eerst dat de dienst op deze manier inzicht geeft in problematische uitzettingen. Van 2014 tot en met 2018 kreeg Nederland 2310 keer een negatief antwoord, als aan een land van herkomst werd gevraagd of het een onderdaan wilde erkennen en terugnemen. 8020 keer moest de DT&V een verzoek intrekken, omdat er binnen een jaar geen antwoord werd gegeven.

Volgens een woordvoerder van de DT&V gaat het uitsluitend om vreemdelingen die zelf weigeren Nederland te verlaten, aangezien vrijwillig vertrek in de praktijk altijd mogelijk is.

Uit de cijfers valt op te maken dat het de afgelopen vijf jaar steeds vaker niet lukt om migranten die niet weg willen uit te zetten. In 2014 ging het bij 2030 pogingen mis, vorig jaar 2410 keer. Dat betekent zelfs dat zo’n verzoek vorig jaar vaker leidde tot geen reactie of een afwijzing, dan tot toestemming om iemand wél terug te sturen naar zijn eigen land. Dat laatste gebeurde in 2018 namelijk 1760 keer.

De dienst weigert landen aan te wijzen die aantoonbaar dwarsliggen, omdat dat voor nog meer tegenwerking kan zorgen. Uit de statistieken blijkt echter duidelijk waar de schoen de afgelopen vijf jaar vooral wringt. Zo reageerde Afganistan 1080 keer niet op een verzoek om een onderdaan te erkennen en terug te nemen met een zogeheten ’laissez-passer’. Marokko gaf in diezelfde periode 990 keer geen antwoord. Ook Irak (720) en Iran (660) lieten regelmatig niets meer horen. De meeste weigeringen kwamen uit Algerije (160), Ivoorkust (80) en Ghana (70). DT&V laat weten dat er geen landen zijn die structureel niet meewerken.

Zo zijn er vorig jaar alleen al 790 vreemdelingen zonder toezicht uit vreemdelingendetentie vertrokken, aldus de DT&V. VVD en PVV pleiten bij tegenwerking door herkomstlanden voor financiële sancties, zoals het intrekken van ontwikkelingsgeld. Ook landingsrechten voor vluchten komen in gevaar als landen tegensputteren, klinkt het. CDA wil een Europese terugkeerrichtlijn om in te grijpen. ,,Dit aanpakken kan alleen in internationaal verband’’, aldus CDA-Kamerlid Van Toorenburg.