Wie hulp van de ggz nodig heeft, moet normaal binnen veertien weken geholpen worden. In Nederland is dat de zogeheten treeknorm. De commissie constateerde dat inwoners van Drenthe gemiddeld langer dan veertien weken op hulp moeten wachten.

Wachttijden GGZ Drenthe
Wie in Drenthe geestelijk gezondheidszorg nodig heeft, komt vaak uit bij GGZ Drenthe. GGZ Drenthe heeft locaties in Assen, Beilen, Emmen, Hoogeveen, Meppel en Heerenveen. Binnen deze locaties zijn er met wachttijden behoorlijke verschillen. Wat op valt, is dat Emmen in Drenthe de langste wachttijden heeft. Zo moeten cliënten in de regio Emmen bijvoorbeeld voor een angst- en stemmingsstoornis, ontwikkelingsstoornissen of persoonlijkheidsstoornis gemiddeld 103 weken wachten voor behandeling. In Assen is de wachttijd 52 weken, in Hoogeveen 18 weken en in Meppel ook 18 weken.

‘Twee jaar wachten’
Dat merkt ook Amber (22) uit Emmen. Zij postte op facebook onlangs haar verhaal over de lange wachttijden bij GGZ Drenthe. Amber kampt al sinds haar jeugd met klachten en wordt regelmatig opgenomen. De juiste therapie heeft ze, volgens haar juist door de lange wachttijden, nooit gehad. Amber: ,,Ik ben vorig jaar mei aangemeld voor traumatherapie. Deze week kreeg ik een brief waar in stond dat het nog anderhalf jaar ging duren voordat ik een intake ging krijgen. Dacht ik eindelijk de juiste therapie te hebben gevonden, moet ik er twee jaar op wachten.’’

Onzekerheid
En die lange wachttijden slopen haar. Amber: ,,Twee jaar tot een intake, wat betekent dat ik misschien niet eens wordt toegelaten. Je kunt iemand die suïcidaal is niet vertellen dat die nog twee jaar moet wachten. Het zal toch raar zijn als je een gebroken been hebt, je twee jaar moet wachten op de juiste zorg. Je moet wel twee jaar zien door te komen als je suïcidaal bent. Dit kan echt niet.’’

‘Wachttijden langer dan gewenst’
Ook GGZ Drenthe ziet dat de wachttijden langer dan gewenst zijn. ,,Belangrijke oorzaken voor lange wachttijden zijn een tekort aan regiebehandelaren en doorstroming van patiënten naar vervolgzorg. Het tekort aan regiebehandelaren is een structureel en landelijk probleem. In Drenthe hebben we met name te weinig regiebehandelaren in de regio’s Emmen en Assen’’, vertelt Janneke Wilpshaar van GGZ Drenthe.

Nieuw personeel
GGZ Drenthe is daarom hard aan het werk om nieuw personeel te krijgen. Wilpshaar: ,,We slagen ten dele in het vinden van nieuwe collega’s, bijvoorbeeld doordat AIOS’en (arts in opleiding tot specialist) na hun opleiding tot psychiater in dienst komen bij GGZ Drenthe. Ook proberen we psychiatrisch verpleegkundigen te interesseren voor de opleiding tot verpleegkundig specialist ggz (die in een aantal situaties ook de functie van regiebehandelaar kan vervullen) en HBO-V studenten actief te informeren en te interesseren voor werken in de ggz.’’

Aanpak wachttijden Drenthe
In Drenthe wordt er door GGZ Drenthe, met huisartsen, andere ggz-organisaties en ketenpartners gezamenlijk gewerkt om de wachttijdproblematiek aan te pakken. Wilpshaar: ,,Op korte termijn starten de samenwerkende noordelijke ggz-organisaties een onderzoek naar hoe de wachtlijsten er precies uitzien qua diagnosegroep en grootte. Hoeveel mensen zijn er bijvoorbeeld met ernstige, complexe psychische problemen die hoogspecialistische behandeling nodig hebben, waarvoor erg lange wachttijden gelden? En wat is de invloed daarvan op de wachttijden voor andere problematiek? Verder delen de samenwerkende ggz-organisaties hun “good practices” die leiden tot wachttijdreductie.

Intussen worden ook concrete acties ondernomen. Bijvoorbeeld door iemand die lang moet wachten op behandeling bij GGZ Drenthe voor te stellen de behandeling bij een andere ggz-organisatie met kortere wachttijden te volgen. Bij klinische patiënten kunnen huisvestingsproblemen en/of andere problemen, zoals werkloosheid of financiële problemen, de doorstroming naar minder intensieve zorg belemmeren. In samenwerking met andere zorgorganisaties en gemeenten proberen we tot oplossingen te komen. Hierbij gaat het altijd om maatwerk.

Samen met de huisartsenorganisatie HZD brengen we in kaart of mensen op basis van de ernst van hun psychische problemen naar de juiste organisatie worden doorverwezen en welke verbeteringen daarin mogelijk zijn.’’

‘De juiste hulp moet nu’
Amber wil zich in ieder geval in gaan zetten om de wachtlijsten te laten afnemen. Zij heeft daarom een brief naar het ministerie geschreven. Amber: ,,Ik snap dat het GGZ doet wat ze kunnen, maar het is niet genoeg. Die wachttijden moeten korter. Je moet iemand snel en goed kunnen diagnosticeren en dan de juiste hulp kunnen geven. Niet iemand in crisis op een crisisafdeling opnemen waar absurde dingen gebeuren. En je er vaak slechter uit komt dan je er in gaat. Ik snap dat een crisis opname soms nodig is. Maar als de wachttijden voor de juiste therapie korter is, kunnen de crisisopnames echt minder.’’

Tekst: Erik Smit